Verliefd op Afrika en begaan met de inwoners. Een verhaal van enthousiasme en inzet.

Ik ga een Peugeot 504 naar Afrika brengen, ga je mee?

“Ik kom al 40 jaar in Afrika” Met een grote glimlach vertelt Baud wanneer hij verliefd is geworden op het continent. “Dat begon in 1981, toen mijn neef Guy mij belde en zei; ik ga een Peugeot 504 naar Cotonou brengen, ga je mee. Ik zei; Even denken… en toen gelijk ja ik ga mee.” 

Tijdens die reis in 1981 bracht Baud met zijn neef en vier vrienden drie Peugeots 504 dwars door de woestijn naar Niger. Twee jaar later ondernam hij dezelfde reis door Afrika met Jaap Stam, journalist van de Volkskrant. Alleen toen niet naar Niger maar naar Noord-Mali. “Je hebt twee karavaanroutes” legt Baud uit. “Ze starten allebei in Algerije, maar de een loopt langs Tamanrasset, om in het noorden van Niger uit te komen, bij Arlit waar de uraniummijnen zijn. De andere route gaat via Tombouctou en Gao en dan kom je uit in Noord-Mali.”

In Mali verkochten Jaap en Baud de Peugeot en kochten twee Mobylettes waarmee ze nog 2000 kilometer door West-Afrika reden. “Daar is mijn liefde voor Afrika wel ontstaan” zegt Baud. Hij vertelde het verhaal van zijn reis ook aan ondernemers in een presentatie ‘Hoe overleef je een woestijntocht en het ondernemerschap’. “Dan kon ik mooi mijn verhaal vertellen” Zegt hij glimlachend. Maar de woestijntocht en ondernemerschap hebben ook echt raakvlakken. “Het is allebei een vorm van overleven.” zegt Baud.

Na de verkoop van het Seinwezen, heeft hij de aandacht op Afrika gericht

Baud Schoenmaeckers heeft het Seinwezen in Haarlem gemaakt tot wat het nu is. Maar hij kwam op het punt dat hij meer beheerder werd dan ondernemer en hij besloot het Seinwezen te verkopen in 2019. Een jaar ervoor bracht Luuk Rensen van Sparkz Netwerk hem in contact met Assia Hiemstra. Eind 2018 vertrok Baud naar het plaatsje Chinhoyi in Zimbabwe om kennis te maken. “Er was meteen een enorme klik” Vertelt hij. “Dus we hebben daar een en ander aan projecten opgezet waaronder een Bed & Breakfast en de Phundundu Foundation met als doel: zorg dat de mensen van de community het goed hebben en er wordt geen wildlife gestroopt om de honger te stillen. De B&B opent elk moment zijn poorten.”

Aan het project rondom de B&B hebben ze een incubator aan de Universiteit gekoppeld. “Een incubator is eigenlijk niets anders dan een broedmachine” legt Baud uit “Je stopt er ‘iets’ in en je wilt dat dit gaat groeien. In dit geval zijn het jongeren die we laten groeien om ondernemer te worden. Zij hebben een idee, maar wat kunnen ze daar mee. Wij helpen ze met die trajecten”. De incubator is gericht op de hele keten van landbouw.  “Er heerst daar namelijk grote werkloosheid. In sommige gebieden is wel 80% tot 90% van de jongeren werkloos. Ik kan de werkloosheid niet oplossen, maar ik kan wel proberen werk te scheppen door ondernemerschap te creëren.”

Landbouw is daar het belangrijkste aspect, want enerzijds zorg je dan voor voedselvoorziening en anderzijds biedt Afrika het grootste landbouwareaal ter wereld dat nog gebruikt kan worden. Het project wordt daar in samenwerking met de lokale universiteit en de Hogeschool Rotterdam opgezet. De Hogeschool Rotterdam heeft er een internationaal project van gemaakt en studenten van de universiteiten van Sao-Paolo, New York, Valencia, Rotterdam en Chinhoyi hebben zich gebogen over de vraag ‘Kunnen jullie een incubator maken aan de Chinhoyi University of Technology die zich richt op de waardeketen van honing?’. “Daar zijn fantastische voorstellen uitgekomen, dus daar gaan we mee door.” Vertelt Baud blij.

Ook in West-Afrika actief

“Wat we nu in Chinhoyi doen, waren we begonnen in West-Afrika, maar dan met andere namen en in het Frans” zegt Baud lachend. Hij werkt daar samen met de Université Africain de Science Technique et Medicale die onlangs een landbouwfaculteit heeft geopend, eveneens gekoppeld aan een incubator. Ook hier worden jongeren begeleid in ondernemerschap op het gebied van landbouw, de agripreneurs, zoals Baud ze noemt.

“Dus niet alleen boer worden, maar ook ondernemer in alles wat daarna komt. Je teelt producten, wat kun je allemaal met die producten. We kunnen het opslaan of meteen verkopen. Je kunt kijken of je ze kunt bewerken, welke manieren zijn er om ze te bewaren. Hoe zit het met irrigatie in een gortdroog land als Niger.”

Samen met vier Nederlandse bedrijven en twee Nigerijnse bedrijven heeft Baud een projectvoorstel geschreven voor RVO. “Over een week of acht horen we of dat doorgaat. En zo ja, dan gaan we daar een Horticulture Hub opzetten. Dat opent dan weer veel nieuwe wegen op het gebied van landbouw en ondernemerschap.”

Petit Pouss, een applicatie om online onderwijs te geven

Twee jaar geleden is Baud in contact gekomen met de Somalische Nederlander Hasan Giire. Samen wilden ze ‘iets’ doen aan onderwijsverbetering. Ze kwamen uit op het ontwikkelen van een applicatie voor online onderwijs voor kinderen in Franstalig Afrika.

“De klik was er, en het geloof dat dit niet alleen mooi is, maar ook broodnodig. Ik werd daar zo enthousiast van dat we zakelijk partners zijn geworden om dat project verder te brengen”. Zijn compagnon is naar Togo vertrokken om daar met een team de applicatie verder te ontwikkelen.

“De app heet PetitPouss, dat betekent ‘klein zetje’” legt Baud uit, “dus de app geeft kinderen een zetje om de school verder af te maken en klaar te zijn voor een vervolgopleiding” Baud is nu bezig met het verkrijgen van financiële ondersteuning bij verschillende fondsen. “Het is heel moeilijk om hier geld voor te krijgen” zegt Baud” Je merkt dat voor veel Nederlanders Afrika ver weg is”.

Hulp nodig voor Petit Pouss

In dat licht zoekt Baud mensen die hart hebben voor het continent en die daar tijd en energie in willen steken om het mooie Afrika nog mooier te maken. “Voor PetitPouss zou ik graag in contact komen met mensen die kinderen op de lagere school hebben, of leerkrachten op de lagere school, of misschien zelfs Schoolbesturen van het lager onderwijs. Aan hun wil ik het verhaal van de app vertellen, en hoe deze app de kinderen daar verder helpt. Ik wil ze overtuigen zodat ze net zo enthousiast worden als ik over de applicatie en dat ze besluiten om bijvoorbeeld een klas te adopteren zodat de kinderen daar ook meer kans hebben op goed onderwijs en klaargestoomd worden voor het vervolgonderwijs. Want goed onderwijs is het beste middel tegen armoede.”

Het Westen zou met minder genoegen moeten nemen

“Wat ik vaak zeg is dat we hier veel vluchtelingen hebben waar we mensonterend mee om gaan. Ik heb niet dé oplossing, maar ik weet wel dat een deel van de oplossing kan zijn dat je echt moet proberen het daar beter te maken. Dus zorg dat er daar werk is, zorg dat er daar een bedrijfsleven is. Dan krijg je daar een beter leven. Nu is het zo dat alle Europese landen in Afrika investeren, maar daar moet altijd veel geld voor terug. Als je dat nou eens weglaat, dan gaat het beter in Afrika. Want Afrika is een continent met veel ellende, maar ook veel kansen.”

En dan vertelt Baud waar hij echt op zou hopen om projecten in Afrika naar een hoger niveau te kunnen tillen. Niet eens zozeer de projecten waar hij mee bezig is, maar gewoon de standaard in Afrikaanse landen naar een hoger niveau brengen. “Ik zou graag een paar partijen willen hebben die veel geld hebben en die denken, dat is wel interessant waar jij mee bezig bent. Dat is leuk. Ik zou dan een pot met geld willen realiseren waar 10 of 20 miljoen in zit. Dat hoeft geen ‘geef geld’ te zijn, daar mag best een percentage teruggaan naar de inleggers, maar laten we nou stoppen met 20% rentepercentage, of 15% of 10%. Laten we nou genoegen nemen met 5%. Dat zou mooi zijn. Dat we hier allemaal eens eerder denken hmm, misschien hebben we wel genoeg.”

Zet lokale producties op

Dan kunnen we ook projecten financieren die het mogelijk maken dat er weer lokale productie komt. “Een vriend van mij werkt bijvoorbeeld in Guinee Conakry. En in Guinee wordt veel mayonaise gegeten. Die mayonaise wordt geïmporteerd uit Alabama. Terwijl de ingrediënten eieren, olie, een beetje azijn, een beetje zout en een beetje mosterd zijn. Die ingrediënten zijn allemaal lokaal te verkrijgen. Dus wij hebben de handen ineengeslagen en wij zijn met nog een Nederlandse partner een kleine mayonaise fabriek begonnen. Als begin van het opzetten van meer lokaal ondernemerschap. Op die manier kunnen we lokale producten maken waardoor ook de duurzaamheid profiteert. Als we daar nou een financiële pot voor kunnen maken, dan kun je meer van dergelijke projecten opzetten. Lokaal bedrijfsleven stimuleren, steunen en begeleiden, goed onderwijs, minder rendementsverwachting en gaan voor heel hoge social return on investment. Dit soort projecten, koppel ze aan een incubator met lokale studenten, breidt het uit naar allerhande maatschappelijke vraagstukken, dan zou dat Afrika ontzettend helpen. En wil je het dichter bij brengen? Zorg dat het in Afrika beter wordt en mensen gaan minder vluchten. Geloof mij, niemand wil vluchten. Maar als er nul komma nul perspectief is, dan zoek je een uitweg.”

Ben je geïnteresseerd?

Het gesprek met Baud kunnen we samenvatten als een enthousiast gesprek, met veel humor en nog meer inspiratie. De projecten kunnen alle hulp gebruiken, ben je geïnteresseerd, neem contact op met Baud of met ons en wij brengen je in contact.

Baud Schoenmaeckers heeft het Seinwezen in Haarlem gemaakt tot wat het nu is. Met zijn communicatiebureau Synergos Communicatie helpt hij bedrijven die zich met het klimaat bezig houden. Daarnaast gebruikt hij zijn tijd met het verbeteren van het onderwijs in Afrika. Zo zorgt hij voor een positieve groei in het onderwijssysteem in Afrika.

Lees hier ook de andere inspirerende etalages van andere ondernemers uit Haarlem en omgeving.