De Stadsgarage wil meer doen met het IQ uit de stad
André Brasser en Baud Schoenmaeckers; De Stadsgarage
“De oorsprong van de ‘Stadsgarage’ ligt bij het Seinwezen”
“Toen ik het Seinwezen kocht in 2011 moest het gebouw ernstig verduurzaamd worden.” Vertelt Baud ons. “Het had energie label Z, dus als het buiten koud was, was het binnen net zo koud. Toen hebben we daar de buurt bij betrokken. Want duurzaam kent twee kanten: de technische kant met vermindering van CO2 uitstoot. En een sociaal maatschappelijke kant, duurzaam omgaan met je leefomgeving.”
Er wordt een serie bijeenkomsten georganiseerd met de bewoners. Bij de eerste bijeenkomst neemt Liander het woord. “De netwerkbeheerder wilde het Seinwezen en de ruimte eromheen gebruiken als een soort energiehub. Het is er niet van gekomen, maar de toon met de buurt was wel gezet. Uit die eerste bijeenkomst over energiebesparing, ontstonden meerdere bijeenkomsten met de bewoners uit het Garenkokerskwartier in Haarlem. Daarbij werden vragen behandeld als ‘Hoe kun je gezamenlijk iets doen met Zonne-Energie’, ‘hoe kun je iets doen voor de zorg in de wijk’, Hoe ziet de wijk er in 2030 uit?’. Dat is de opmaat geweest richting het opzetten van de buurtcoöperatie.
“Die activiteiten hebben ons een gezicht gegeven bij de gemeente Haarlem. Uiteindelijk is daaruit de ‘Stadsgarage opgericht. Ons eerste motto was ‘Meer doen met het IQ uit de stad’. Want overal heb je mensen die naast de kennis van hun werk bij bijvoorbeeld een financiële instelling, of achterop de vuilniswagen, ook over andere kennis beschikken. Die kennis willen ze ook op een andere manier inzetten, ten gunste van de wijk of de stad. Oftewel: hoe kun je dat IQ aanwenden om de stad te verbeteren.”
De Stadsgarage voor Impact ondernemers in Kennemerland.
Gaandeweg kruipt de Stadsgarage meer en meer richting ondernemerschap. Rond 2016 is het leidend motto ‘From Social issue to Social Enterprise’. “En nu is de Stadsgarage werkplaats voor impact ondernemers in Kennemerland” vertelt André. “Dus als je een bedrijf hebt en je wilt dat je bedrijf meer maatschappelijk relevant wordt, dan kan je bij de Stadsgarage terecht. Maatschappelijk relevant ondernemen kan je als ondernemer om verschillende redenen doen. Omdat je ervan overtuigd bent dat je hierdoor een bijdrage kan leveren aan grote maatschappelijke vraagstukken. Of omdat je een verplichting hebt, een SROI, Social Return on Investment -verplichtingen om sociaal in te kopen. De Stadsgarage biedt de programma’s aan om de ondernemer hierin te begeleiden.”
In drie stappen vooruit met je Impact onderneming
“We werken in drie stappen. De eerste stap is de begeleiding om je maatschappelijke businesscase te bouwen. Dat kan in een aantal trainingen of in een 1 op 1 training. We helpen je dan om een gedegen business case op te zetten” legt André uit.
“Daarna volgt stap 2. Die is bedoeld om je bedrijf op de markt te brengen. Daarvoor heeft Stadsgarage het ‘Kennemerinkoop’ platform geïntroduceerd. Dat is een platform waar 41 aanbieders staan met producten die een maatschappelijke impact hebben. Partijen die daarnaar op zoek zijn kunnen dit gemakkelijk vinden op het ‘Kennemerinkoop’ platform. Je kunt daarmee je markt vergroten en als dat dan weer lukt, is het eenvoudiger een financier te vinden.” “Dit is dan meteen de derde pijler die we hebben: helpen de financiering voor het impact ondernemerschap makkelijker te maken. Deze drie stappen zijn de kern van de Stadsgarage” somt André op.
Hoe werkt dat in de praktijk?
Hoe dat in de praktijk werkt, kan André goed uitleggen aan de hand van de onderneming die zij recentelijk spraken. “Dat waren twee dames die een Beauty Shop wilde starten op een A-locatie in Haarlem. Zij wilden daar alleen duurzame schoonheidsartikelen verkopen en mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt als medewerkers inzetten. Daarmee wilden ze een concurrerende onderneming maken. Wij waren meteen onder de indruk van hun verhaal. Maar je hebt dan wel twee factoren die het ‘moeilijk’ maken om interesse te wekken bij financiële instellingen. Duurzame schoonheidsartikelen verkopen op een dure A-locatie én mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Terwijl de financiers wel op zulke bedrijven zitten te wachten want zij hebben veel ‘groen’ geld dat zij moeten inzetten voor duurzame projecten. De Stadsgarage helpt dergelijke ondernemers de juiste partijen te vinden, deelt ervaringen, geeft adviezen en zoekt een partij om het financieringsvraagstuk helder te maken, en te laten slagen.”
Samenwerking met de gemeente Haarlem
De Stadsgarage werkt samen met de gemeente Haarlem en is convenant partner van het programma ‘Impact ondernemen’. Dit is een vijfjarig programma vastgesteld door de gemeenteraad dat is gestart in 2020.
“Met z’n tweeën kijken we met veel ambitie en weinig budget hoe we dat in elkaar steken” zegt André.
Een belangrijk onderdeel van het plan ligt bij de gemeente. “Gemeentelijke afdelingen hebben de neiging om langs elkaar heen te werken, zeker als een aanvraag over verschillende afdelingen gaat” legt André uit, en geeft als voorbeeld: “Als een bedrijf in zijn bedrijfsvoering iets doet met het sociaal domein, duurzaamheid en ondernemerschap, heb je te maken met drie afdelingen. Met de gemeente zoeken we dan een oplossing voor die ondernemer. In de wijken en bij de gemeente willen we de zichtbaarheid van dit type ondernemerschap vergroten en duidelijk maken dat Impact ondernemen eigenlijk de norm is.”
De Stadsgarage heeft bijvoorbeeld een Shopping Route die je langs maatschappelijke ondernemingen in de stad Haarlem leidt. Deze kun je vinden op de site van de Stadsgarage. Net zoals diverse evenementen die ze organiseren.
Europees avontuur met deelname aan Interrech2Seas
Enkele jaren geleden heeft de Stadsgarage deelgenomen aan het programma Sparks Social Enterprise. Een door de EU gefinancierd programma dat Interrech2Seas heet. “Wij waren de vertegenwoordiging uit Nederland” zegt Baud. “Samen met de University van Brighton, de County of Sussex en twee Belgische bedrijven hebben we vijf jaar gewerkt aan het verbeteren van het ondernemersklimaat voor impactondernemers. Zowel veel positieve impact maken met je bedrijf, maar ook ervoor zorgen dat je voldoende inkomen krijgt met je onderneming. Wij waren een kleine speler vergeleken bij de andere, maar vorig jaar was de evaluatie – en die was heel positief.”
“Ja,” valt Andre bij, “van de 100 te behalen punten, hebben wij er 97 gehaald”
“Met een compliment van het secretariaat,” zegt Baud “want dat hadden ze nog niet veel gezien”
Uitbreiden naar andere steden
Het Europese avontuur heeft de ambitie van de Stadsgarage aangewakkerd. “Elke stad heeft een andere problematiek, maar veel maatschappelijke problemen, zoals Jeugdwerkeloosheid spelen ook in andere Europese steden als Riga, Duisburg etc. En voor een deel zijn daar ook partijen gelijk aan de Stadsgarage actief, maar voor een deel ook niet. En dat is een interessant groeipad. Met de Hogeschool Rotterdam zijn we bezig uit te zoeken in welke steden een Stadsgarage kan komen. Dit jaar heeft de Stadsgarage een opdracht gegeven aan 100 studenten uit de hele wereld die voor hun master een onderzoek moeten doen. Zij zijn verbonden aan de Hogeschool Rotterdam en volgen het International Business Administration Programma
“Wij hebben de opdracht gegeven hoe je de Stadsgarage als concept over verschillende steden uit kan breiden. Daarbij horen vragen als; ‘hoe gaat dat er dan uit zien’, ‘wat heb je dan nodig.’ ‘Welke stappen moet je ondernemen om bijvoorbeeld Stadsgarage Maastricht of Stadsgarage Duisburg op te richten.’ We hebben de groep studenten in het Seinwezen gehad begin augustus en op 28 oktober krijgen we de presentaties. Ik heb een paar studenten gesproken en een optie is veelbelovend, in Luxemburg!” Zegt Baud
Sommige steden hebben al een soortgelijke organisatie. In Den Haag heb je bijvoorbeeld de Social Club, in Amsterdam heb je Impact. Die kennen ze en daar praten ze geregeld mee. Dat zouden ook kunnen worden uitgebreid in een samenwerkingsverband. Dat bijvoorbeeld Impact Noord uit Groningen een dienst heeft die Stadsgarage Haarlem nog niet heeft. Die zou je dan ook kunnen toepassen in Haarlem en andersom. De reikwijdte wordt dan ook vergroot en dat vinden beide heren ook een interessante beweging.
Impact ondernemers kijken anders naar de wereld
“Door de Corona en bijvoorbeeld het blokkerende schip in het Suezkanaal heb je gezien dat de huidige goederenstroom onder druk komt te staan.” Vertelt André. “De grondstoffen zijn opeens niet meer zo goedkoop als dat ze waren, plus de toelevering blijkt onbetrouwbaar. Je ziet dus een beweging naar kortere goederenstromen en een hernieuwde interesse in Urban Mining, het halen van grondstoffen uit Afval, wat opeens niet zo duur meer is.”
De ‘Oesterzwammerij’ waar de vorige Online Etalage over ging is daar een goed voorbeeld van. Deze beweging past ook in de visie van de Stadsgarage van het Impact ondernemen. De stijgende woningmarkt is ook een voorbeeld van impact ondernemen. “Je zult altijd makelaars of verhuurders houden die gaan voor de hoogste prijs. Maar er zullen ook makelaars of verhuurders zijn die denken, kan dat nou niet anders. Dat zijn de Impact ondernemers. Dus als we van Prins Bernard jr. een Impact ondernemer kunnen maken, is onze missie geslaagd” grapt Baud met een grote glimlach.
André Brasser en Baud Schoenmaeckers hebben De Stadsgarage opgericht om bedrijven te helpen met betekenisvol ondernemen. Ze verbinden verschillende partijen aan elkaar zodat van elkaar geleerd kan worden. Door kennis, kunde en kapitaal te verbinden, wordt de transitie naar betekenisvol ondernemen versneld.